مشرق موعود
۲۴۲۳-۷۶۶۳
۲۷۱۷-۲۰۱۵
11
43
2017
09
23
تحلیل چهرهشناسی حضرت مهدی و نقد دیدگاه تعدد قائم
7
30
FA
محمد
شهبازیان
سطح چهار حوزه و عضو گروه مهدویت پژوهشگاه بینالمللی المصطفی قم
عزالدین
رضانژاد
دانشیار و عضو هیأت علمی جامعة المصطفی العالمیه قم
مرضیه
جولایی فروشانی
دانشجوی دکتری علوم قرآن دانشگاه اصول دین قم.
شناخت چهره و شمایل ذکر شده در مورد حضرت مهدی7 میتواند از سویی فرضیه مهدی نوعی را باطل کند و از سوی دیگر راهی برای شناخت مدعیان دروغین قرار گیرد. به نظر میرسد در میان مجموعه روایات ذکر شده در توصیف چهرهی حضرت محمد6 و ائمه اطهار:، برخی از آنان با یکدیگر تعارض دارند. در مورد حضرت مهدی7 نیز با توجه به خفای ولادت و غیبت ایشان، این مطلب صادق است و گزارشهایی به ظاهر متناقض ذکر شده است. این مشکل موجب گردیده تا برخی از جریانهای مدعی امامت چنین القا نمایند که تعدد در صفات، دلالت بر تعدد قائمهایی در آخرالزمان دارد و از این رهگذر با پذیرش مهدی نوعی خود را در عرض حضرت مهدی7 بهعنوان قائمی دیگر معرفی نمودهاند. از این روی تبیین و تحلیل صفات ظاهری حضرت مهدی7، توجه به روایتهای مختلف در این زمینه و نقد دیدگاه جریانهای مدعی معاصر، ضرورت بیشتری مییابد و پژوهش حاضر سعی کرده با روش توصیفی _ تحلیلی به این موضوع بپردازد و به نتایج زیر دست یابد:<br />الف) یکی از راههای شناخت چهرهی حضرت مهدی7 شناخت چهرهی حضرت محمد6 میباشد.<br />ب) روایتها دارای تعارض نیستند و به یک ویژگی اشاره دارند.<br />ج) برخی روایتها در منابع فارسی دچار اشتباه در ترجمه شدهاند.<br />د) با اثبات عدم تعدد صفات، عدم تعدد قائم نیز ثابت میگردد.<br />هـ) با تمسک به صفات میتوان گفت که دیدگاه (مهدویت نوعی)، نظریهای باطل میباشد.
تحلیل,چهرهشناسی,حضرت مهدی,تعدد قائم
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125178.html
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125178_6253602dbf9bb0d36cec73affa1b1b64.pdf
مشرق موعود
۲۴۲۳-۷۶۶۳
۲۷۱۷-۲۰۱۵
11
43
2017
09
23
رفع عوامل غیبت ضرورتبخش تحقق ظهور
31
42
FA
حسین
الهینژاد
دانشیار و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم
سیدحامد
شاهرخی
دانشجوی دکتری معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی; تهران.
مقاله پیش رو به بحث زمینهسازی ظهور با رویکرد سلبی میپردازد، پس از بیان مقدمه که در آن دورنما و چشمانداز مقاله طراحی شده به بیان مفهومشناسی ظهور و غیبت، و نسبت و نوع رابطه میان آن دو مبادرت شده است در این خصوص ابتدا به تبیین و تحلیل نسبتهای چهارگانه نظیر تناقض، عدم و ملکه، تضاد و تضایف پرداخته و در نهایت بعد از بحث و بررسی به تناقضی بودن رابطه میان ظهور و غیبت نظر داده میشود و براساس قاعده و قانون تناقض که در ظهور و غیبت جاری است رفع ظهور توجیهگر تحقق غیبت و رفع غیبت ضرورتبخش تحقق ظهور خواهد بود. در ادامه به طرح نظریه اصالة الظهور که بیانگر اصلی بودن ظهور و فرعی بودن غیبت بوده همراه با دلایل توجیهی سهگانه تاریخشناختی، ماهیتشناختی و کارکردشناختی اقدام خواهد شد و براساس این نظریه، ظهور دارای اقتضای درونی و دائمی بوده و در صورت رفع مانع (غیبت) بدون نیاز به عوامل جدید و با همان عوامل اولیه به روند خویش ادامه میدهد. پس نسبت تناقضی در ظهور و غیبت، و نظریه اصالة الظهور و وجود مقتضی در ظهور، همگی توجیهگر زمینهسازی با رویکرد سلبی میباشند.
ظهور,غیبت,علت تامه,علت ناقصه,اصالة الظهور,وجود مقتضی و مانع,تناقض
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125180.html
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125180_20ba5fd9a28b192d7b360ed22ca0bc27.pdf
مشرق موعود
۲۴۲۳-۷۶۶۳
۲۷۱۷-۲۰۱۵
11
43
2017
09
23
بررسی اهتمام به نقل روایات مهدویت در منابع حدیثی اهلسنت
43
62
FA
خدامراد
سلیمیان
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم
شیعه بر این باور است که جایگاه مهدویت در نظام آموزههای اسلامی سبب شده تا احادیث فراوانی بدان اختصاص یابد. اما دلایلی از جمله گذر از دوران منع حدیث و نیز حذف روایات مربوط به اهلبیت: سبب شده تا شمار این روایات در میان اهلسنت به شدّت کمتر از شیعه باشد و از دورهای به دورۀ پس از آن رو به کاستی رود تا جایی که برخی از اهلسنت جرأت کنند اساس مهدویت را نادیده گرفته آن را باوری شیعی معرفی کنند.<br />با گذری کوتاه در منابع روایی موجود، مییابیم که موضوعات مربوط به امام مهدی7 و برپایی حکومت عدل جهانی به دست ایشان، چندان مورد اهتمام نبوده است به گونهای که برخی جوامع و صحاح، یا اساساً اشارهای به روایات مهدویت نکرده و یا روایات بسیار اندکی نقل کردهاند.<br />در این پژوهش با بررسی آماری تطور روایات مهدوی در جوامع و صحاح و برخی منابع روایی تا قرن پنجم این کوتاهی در نقل روایات مهدویت را برمیرسیم.<br />آشنایی با منابع و نیز سیر تطور نقل این روایات از آن جهت که به فهم <br />بهتر این اندیشۀ در میان اهلسنت کمک شایانی میکند دارای اهمیت بسیاری است.
اهلسنت,مهدویت,تطور,احادیث,منابع روایی
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125182.html
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125182_f824142ab68581b202a10310982c6d6d.pdf
مشرق موعود
۲۴۲۳-۷۶۶۳
۲۷۱۷-۲۰۱۵
11
43
2017
09
23
شاخصهای امنیت اجتماعی در جامعه نیابی عصر غیبت بر اساس الگوی جامعه مهدوی با استفاده از روش پسنگری
63
86
FA
غلامرضا
بهروزی لک
دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم قم
رضا
رئیسی وانانی
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی تهران
یکی از اهداف و آرمانهای جامعه مهدوی استقرار نظم و امنیت در سراسر جهان در همه ابعاد ذکر شده است و بدون وجود امنیت، اهداف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... در جامعه مهدوی محقق نخواهد شد. امنیت در جامعهی مهدوی کاملترین و جامعترین الگوی امنیتی است که لازم است در دوران عصر غیبت مورد توجه جدی قرار گرفته و زیرساختهای آن بازشناسی گردد و با پیروی از این الگوی جامع و کامل اندکی از طعم شیرین آن به جامعه انسانی چشانده شود.<br />پژوهش حاضر با هدف تبیین شاخصهای مهم و تأثیرگذار بر امنیت اجتماعی در جامعه نیابی (عصر غیبت) بر اساس الگوی جامعه مهدوی تدوین گردیده است. این مطالعه با استفاده از روش اسنادی و تحلیلی با ذکر عناصر اصلی امنیت اجتماعی، شاخصهای امنیت اجتماعی را بر اساس روایات ائمه معصومین: و همچنین سیره حکومتی پیامبر اکرم6 و دوران خلافت امام علی7 تبیین و با استفاده از روش پسنگری سطح قابل تحقق و دستیافتنی از شاخصهای مورد نظر در جامعه الگویی مهدوی را برای جامعه نیابی (عصر غیبت) تصویرسازی نموده است. روش پسنگری یکی از روشهای آیندهپژوهی مبتنی بر رویکرد هنجاری است که قدرت بیشتر برای رویاپردازی و راهنمای عمل باز را فراهم میکند.
جامعه نیابی,جامعه مهدوی,نظم و امنیت,امنیت اجتماعی,پسنگری
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125183.html
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125183_2cbdc1290e56414a0e3e6197e9fc469f.pdf
مشرق موعود
۲۴۲۳-۷۶۶۳
۲۷۱۷-۲۰۱۵
11
43
2017
09
23
علائم و نشانههای ظهور بارویکرد آسیبشناسی اخلاقی
87
100
FA
محمدجواد
فلاح
استادیار دانشگاه معارف اسلامی قم
آسیبهای اخلاقی که در مواجهه با گزارشهای نقل شده در مورد نشانههای ظهور صورت میگیرد از چند بعد قابل بررسی است. بعد اول نوع مواجهه با این علائم و نشانههاست، شایعهسازی، نقل بدون سند، بیان ناقص و ناتمام و تحلیل و تفسیر ناموجه و بدون مبنا از جمله مسائلی است که بدون ملاحظات اخلاقی صورت میگیرد. مسئله بعد، عدم تفسیر صحیح و درست و نوع برداشتی که از این پیشگوییها و بهویژه روایات مربوط به نشانهای ظهور است بیشترین مشکلات را در بردارد که این خود، زمینهساز آسیبهای اخلاقی چون: تنبلی، رخوت، ناامیدی، تردید و دودلی، رفتارهای احساسی و پیشبینیناپذیر در رفتارهای منتظران میشود؛ امیدواری، نشاط، تلاش معقول، امید، آگاهی و دیگر مسائل اخلاقی نتیجه مواجهه خردمندانه و اخلاقی با پیشگوییهای آخرالزمان است.<br />از اینرو مسائل اخلاقی مربوط به پیشگوییها را میتوان در چند مرحله مصور ساخت، مرحله اعتبار، فهم، تفسیر و تبیین، و انتقال مربوط به گزارهها و پیشگوییهای آخرالزمان و پیامدهای غیراخلاقی مواجهه ناصحیح و غیراخلاقی با پیشگوییهای ظهور و در مقام عمل و رفتار که هم شامل بُعد فردی و هم شامل بُعد اجتماعی خواهد بود. ما ضمن اشاره به قسمت اول به شکل تفصیلیتر به مباحث عملی خواهیم پرداخت.
مقدمه آسیبشناسی مهدویت,آسیبهای اخلاقی,پیشگوییهای آخرالزمان,نشانههای ظهور,اخلاق انتظار
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125184.html
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125184_bf255ab61d5179457d763ec9df0b663e.pdf
مشرق موعود
۲۴۲۳-۷۶۶۳
۲۷۱۷-۲۰۱۵
11
43
2017
09
23
حکومت مهدوی و بازه زمانی استمرار آن
101
126
FA
امیر
غنوی
استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی قم
مهدی
صبایی
دانشجوی دکتری دانشگاه قرآن ظهور، حکومت مهدوی، برپایی قیامت، سرنوشت جهان و حدیث قم.
رسول
رضوی
دانشیار دانشگاه قرآن و حدیث قم.
گفتمان مهدویت ابعاد گوناگون و مسائل متنوعی را در برمیگیرد، یکی از مسائل مطرح در این حوزه، بازه زمانی و مدت حکومت حضرت مهدی4 است. اهمیت این مسئله بازگشت به طرح آن در جوامع حدیثی و وجود پاسخهای گوناگون به این امر دارد. با توجه به گوناگونی روایات در این مسئله، برخی به طولانی بودن مدت حکومت مهدوی و دستهای دیگر به کوتاهی آن باور یافتهاند. دیدگاه گستره زمانی حاکمیت مهدوی را افزون بر روایات، ادلهای عقلی همانند نیازمندی استقرار حکومت جهانی به زمان طولانی تأیید میکند، در سوی دیگر نیز برخی ادله همچون امکان تحقق اهداف حضرت در زمان محدود، اندیشه کوتاهی زمان حکومت امام مهدی7 را قابلپذیرش کرده است. نگاشته حاضر تلاش دارد به چگونگی جمع میان روایات متعددی که هر دو دیدگاه به آنها استناد دادهاند؛ پاسخ گوید. در نهایت شواهد نظریه طولانی بودن زمان حکومت به نقد کشیده شده و دیدگاه کوتاهی زمان حکومت امام مهدی7 تقویتشده است.
ظهور,حکومت مهدوی,برپایی قیامت,سرنوشت جهان
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125187.html
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125187_7940fe218dfe0ffaf0f86dd443ef2ee4.pdf
مشرق موعود
۲۴۲۳-۷۶۶۳
۲۷۱۷-۲۰۱۵
11
43
2017
09
23
بررسی سندی فقه الحدیثی احادیث دلالتکننده بر انتساب مهدی موعود به عباس بن عبدالمطلب در منابع روایی اهلسنت
127
150
FA
فرشاد
منائی
دانشجوی دکتری دانشکده اصول الدین تهران
مجید
معارف
استاد دانشکده الهیات دانشگاه تهران
مسئله مهدویت، همواره در طول تاریخ مورد توجه محدثین، مورخین، مؤلفین و نیز دستگاههای حکومتی بوده است. از جمله حکومتهایی که اهتمام زیادی به مسئله مهدویت داشتهاند، حکومت بنیعباس بوده است؛ به نظر میرسد که علت اهتمام بنیعباس به موضوع مهدویت، وجود شخصی به نام «مهدی» در سلسله خلفای بنیعباس و همنامی وی، با رسول اکرم6 بوده است و با توجه به حضور چنین شخصی در بین خلفای بنیعباس، گرایشی سیاسی مبنی بر جعل احادیثی که مهدی موعود از نسل عباس، عموی پیامبر6 است، مطرح شده است و از همین رهگذر مجموعه احادیثی با طرف حدیثی «المهدی من ولد العباس» جعل و وضع شده و شواهد تاریخی متعددی نیز وجود دارد که جعل و وضع این احادیث توسط دستگاه حکومتی بنیعباس مورد حمایت قرار میگرفته است. آنچه در این مقاله مد نظر است، بررسی سندی و فقه الحدیثی احادیثی با مضمون «المهدی من ولد العباس» است که پس از بررسی مشخص میشود که این احادیث از حیث سندی، سند مورد قبولی بر طبق مبانی حدیثی و رجالی اهلسنت ندارد و نیز از نظر فقه الحدیثی هم با روایات صحیحی که در باب مهدویت نقل شده و دلالت بر این دارد که مهدی موعود از نسل رسول اکرم6 و از اولاد حضرت فاطمه3 است، مطابقت ندارد و نیز نقدهای فقه الحدیثی متعدد دیگری نیز بر این روایات وارد است که سبب میشود مجموعه روایات «المهدی من ولد العباس» از نظر سندی و فقه الحدیثی بر طبق مبانی و منابع روایی اهلسنت مورد اعتماد و مقبول نباشد.
حضرت مهدی,بنیعباس,اهلسنت,جرح و تعدیل,احادیث
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125188.html
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125188_9f6c8e02f09e574c3e6a2d889938c93f.pdf
مشرق موعود
۲۴۲۳-۷۶۶۳
۲۷۱۷-۲۰۱۵
11
43
2017
09
23
پیشینهشناسی و نقد گرایشهای باطنی بابیت و بهائیت
151
170
FA
محمدعلی
پرهیزگار
دانشجوی دکتری کلام اسلامی دانشگاه قم
مجید
حیدریفر
استادیار دانشگاه معارف اسلامی قم.
سران بابیت و بهائیت برای اثبات حقانیت خود، دست به دامان سیر تکامل بشر شده و مدعی دین جدیدی هستند که نیازهای تازه بشرِ تکاملیافته را پاسخ میگوید. آنان با کاربست تأویلگرایی در پی اثبات مهدویت علیمحمد شیرازی (باب) و نبوت حسینعلی نوری(بهاء) هستند و ادعاهایی را بیان میکنند که به گمان خود تازگی دارد؛ این جریان سیاسی _ مذهبی با رویکرد به جهانبینی باطنی، در پی ارائه سخنانی تازهاند؛ لیکن این نوشتار، دیرینه جهانبینی باطنی این جریان را بررسی کرده و پیشینه ادعاهای آنان را در تأویلگرایی و استناد به متون و آموزههای دینی بیان میکند تا به خوبی روشن گردد که نگاه تأویلگرایانه و باطنی بهائیان به عالم شریعت و تکوین، ریشه در جریانهای باطنی شیعه دارد و در حقیقت ادعای به ظاهر تازه سران بابیت و بهائیت بازگوی سخنان کهنه پیشینیان است.
بابیت,بهائیت,باطنیگرایی,فرق تشیع,تأویلگرایی,جهانبینی باطنی
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125189.html
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125189_e54765b6913395cdb67957ba6d1ce3f3.pdf
مشرق موعود
۲۴۲۳-۷۶۶۳
۲۷۱۷-۲۰۱۵
11
43
2017
09
23
انتظار موعود در جنبشهای بنیادگرای دینی
171
188
FA
احسان
حمیدیزاده
دانشآموخته دکتری جامعهشناسی دانشگاه شیراز
مجید
موحد
دانشیار بخش جامعهشناسی دانشگاه شیراز.
از آنجا که اکثر بنیادگرایان، انتظار تغییرات سریع در آیندۀ نزدیک را دارند و میتوان با اطمینان گفت که همۀ بنیادگرایان به دنبال تأسیس حکومت الاهی بر روی زمیناند، آن هم، همین الان و در همین جا، نه در آخرت یا در دنیای ارواح. در عموم تعاریفی که از جنبشهای بنیادگرا ارائه میشود؛ موعودگرایی و هزارهگرایی عنصری جداییناپذیر در این جنبشها فرض میشود. در این مطالعه وزن عنصر موعودگرایی و هزارهگرایی در سه جنبش هاردیم، طالبان و اکثریت اخلاقی بررسی شده است. هریک از این جنبشها جزء تأثیرگذارترین جنبشهای بنیادگرا در دوران و دین خود به حساب میآیند. با استفاده از روش تطبیقی مورد محور، مصادیق موعودگرایی در هر سه جنبش استخراج شده است. از دستاوردهای این مطالعه؛ آگاهی به عدم وزن یکسان عنصرموعودگرایی در جنبشهای بنیادگرای مورد بررسی و ارائه یک مدل نظری است که بر اساس آن چگونگی ارتباط و کارکرد موعودگرایی با عناصر دیگر در این جنبشها ؛ مانند گزینشگری از متن مقدس و مرزبندی روشن قابل فهم میشود. البته یافتههای این تحقیق با حمایت نظری؛ تئوری آلموند و اپلبی و سیوان بهدست آمده است که در این نظریه تلاش شده، که اجزای تشکیلدهندۀ یک جنبش بنیادگرا را تبیین شود.
موعودگرایی,هزارهگرایی,بنیادگرایی دینی,هاردیم,طالبان,اکثریت اخلاقی
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125191.html
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125191_dcc69674122adb3960be9f0b43104f00.pdf
مشرق موعود
۲۴۲۳-۷۶۶۳
۲۷۱۷-۲۰۱۵
11
43
2017
09
23
بررسی ویژگیها و شاخصهای تمدن آخرالزمان از منظر قرآن کریم با تحلیل همانندیهای آن با حکومتهای اولیای الهی
189
216
FA
مهدی
خوشدونی
دانش آموخته دکتری دانشگاه تهران و پژوهشگر پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق قم
محمد
شبدینی پاشاکی
استادیار پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق قم
یکی از وعدههای حتمی خداوند به بشریت، ایجاد تمدنی جهانی، فراگیر و کامل برای سعادت حقیقی بشر در آخرالزمان است؛ واقعیت این است که در قرآن به نمونههای عینی از اینگونه تمدنها اشاره شده است؛ ادعا این است که تمدنها و یا به تعبیر قرآن "ملک"هایی که در قرآن ذکر شده به جهت تفهیم و تثبیت این حقیقت است شکل گرفتن چنین تمدنی، امکان دارد. به عبارتی قرآن درصدد است تا با ذکر قصص بعضی از انبیا و اولیا این حقیقت را تثبیت کند که نمونههایی از این گونه تمدنها _ هر چند محدود به زمان و مکان _ توسط اولیای الهی در زمین شکل گرفته است از این رو با بررسی روایات مربوط به آخرالزمان میتوان به وجود شباهتهایی میان آنها و حکومتهایی همچون ذوالقرنین، یوسف، داود و سلیمان نبی و... چنانکه در قرآن ذکر شده پی برد؛ نتیجه آنکه هدف قرآن کریم از ارائه این تمدنها و ذکر قدرتهای بزرگ و شگفت در آنها، تثبیت امکان رخ دادن چنین تمدنی در سطح فراگیر و جهانی است چنانکه در آیاتی از قرآن وعده آن نیز داده شده و به گونهای بیانگر توانمندی قرآن در به تصویر کشیدن برخی ازجزئیات آخرالزمان است. از دستاوردهای این مقاله اثبات این حقیقت است که در قرآن کریم از جزئیات تمدن آخرالزمان و ویژگیهای آن یاد شده است. این واقعیت سبب تقویت مضمونی روایات مهدویت است که درباره جزئیات و چگونگی حکومت حضرت مهدی4 و تمدن بینظیر بحث میکند.
قرآن کریم,تمدن آخرالزمان,حکومت اولیاء الهی,ذوالقرنین,یوسف,داود و سلیمان نبی
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125193.html
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125193_a8ed6e61b9f66237f6bd952556c01fbb.pdf
مشرق موعود
۲۴۲۳-۷۶۶۳
۲۷۱۷-۲۰۱۵
11
43
2017
09
23
دفاع از احادیث نشانههاى ظهور
217
238
FA
محمدرضا
سجادیطلب
استادیار پژوهشگاه قرآن و حدیث
برخی از محققان معاصر با استناد به پراکندهگویی در نشانههای ظهور، امکان تطبیق نشانهها بر حوادث رخ داده در زمان صدور احادیث، وقوع برخی از نشانهها، احتمال انطباق نشانهها بر وقایع متعدد و نشانههای عجیب که باور به آن دشوار است، ادعا کردهاند، احادیث پرشمار نشانههای ظهور دچار آسیب جَعل شده است؛ امّا گردآوری کامل و جامع احادیث نشانههای ظهور و در کنار هم قرار دادن آن از یکپارچگی و همپوشانی احادیث نسبت به یکدیگر خبر میدهد و تحلیل منصفانه روایات آشکار میسازد، نشانههای ظهور با هیچ یک از حوادث زمان صدور احادیث، شباهتی ندارد و نشانههای وقوع یافته، نشانه نزدیکی ظهورند و نه اصل ظهور و احتمال انطباق با روشی هوشمندانه از سوی ائمّه: به قطعیت انطباق تبدیل میشود و نشانههای عجیب را میبایست تنها در بوته امکان قرار داد و باور به آن ضرورتی ندارد.
نشانههای ظهور,نشانههای حتمی,رایات سود,نفس زکیه,انطباق نشانههای ظهور
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125195.html
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125195_aa85f9660ca7b82d521207f76d30c6e8.pdf
مشرق موعود
۲۴۲۳-۷۶۶۳
۲۷۱۷-۲۰۱۵
11
43
2017
09
23
واگرایی مهدیباوری فرقه «ذکریّه» با قرآن و روایات فریقین
239
266
FA
علیرضا
حیدرینسب
استادیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه سیستان و بلوچستان
مهدی
بیات مختاری
استادیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه نیشابور
محبعلی
آبسالان
استادیار ادیان و عرفان دانشگاه سیستان و بلوچستان.
عبدالاحد
رئیسی
کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث.
فرقه باطنیگرای «ذکریّه»، که از رهگذر جایگزینی «ذکر» بهجای «نماز» به «ذکریّه»، نامبردار شدهاند، از حدود پنج قرن پیش، بنا بر این که «سیدمحمد جونپوری»، بنیانگذار آنفرقه باشد و یا چهارقرن قبل با این فرض که «سید محمدمهدی أتَکی»، مؤسّس آن بهحساب آید، در شبه قاره هند پدید آمده است. از جهت قرابت جغرافیایی آن منطقه به ایران بهگونه طبیعی در بلوچستان ایران نیز حضور دارند. باورها و اندیشههای چهارگانه بدیع: <br />1. آفرینش مهدی از نور 2. خلقت کائنات از نور مهدی 3. ظهور و فعالیت وی در شبه قاره هند 4.افضلیت مهدی بر تمام انبیاء:، از ویژگیهای اختصاصی ایشان است. بررسی و تحلیل کارنامه آشفته ایشان که گاه، مهدی را با لقب «سردار أنبیا»، گاه بهعنوان «موعود پیامبر6»، یاد و ظهور و فعالیتش را پایانیافته تلقّی میکنند، نشان میدهد، مهدیباوری «ذکریه» با آیاتی مانند: توبه: 33، نور: 55 و انبیاء: 105، که به تشکیل حکومت جهانی مهدی7 و فراگیری عدالت اشاره دارند و با روایات اتفاقی ناظر به تبار، خصوصیّات شخصی و شخصیتی و حوادث قبل و بعد از ظهور حضرت، هماهنگ نیست. پژوهش میدانی و تحلیل اسناد، حاوی این امرند <br />که باورهای «ذکریه»، انحرافاتی است که توسط بنیانگذار، یا پیروانش در <br />برابر شریعت اسلام اتفاق افتاده و اسباب گمراهی برخی افراد را بهدنبال داشته است.
ذکریه,مهدویت,بلوچستان,محمد اتکی,محمد جونپوری
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125196.html
https://mashreqmag.sinaweb.net/article_125196_60ec302aebf5b3e8f2ca2a7c53aa1323.pdf