مشرق موعود۲۴۲۳-۷۶۶۳41620101222---راهبردهای رسانهای مهدویت در بستر جغرافیای فرهنگی ـ سیاسی526126865FAسیدرضی موسوی گیلانیJournal Article20210222---دکترین مهدویت از کدهای دینی مانند خدا، انتظار، عدالت، جهاد و منجی بهره میگیرد تا در عصر سرمایهداری اطلاعاتی با استفاده از ابزارهای ارتباطی و رسانههای جدید از آموزههای اصیل الهی پاسداری نماید. برساخت رسانهای از مهدویت در صورتی بهینه خواهد بود که محصول دیالکتیک هر سه شیوه تعامل (رودررو، رسانهای و شبهرسانهای) باشد. از طرف دیگر این برساخت باید در چرخه انتقال و بازخورد با مخاطبان عام نیز تقویت و اصلاح شود. توجه به سه بحران بازنمایی، بحران ترجمه و تنزل معانی و بحران غلبه پارادایم علایم ظهور بر پارادایم علل ظهور و نیز بازبینی تعاملات و بازخوردها در بستر جغرافیایی باید مورد توجه باشد. راهبردهای رسانهای بر اساس نقشه فرهنگی مهدویت شامل راهبرد موجی، راهبرد گلولهبرفی و راهبرد ترکیبی است. شناسایی پتانسیلهای کشورهای شیعه در اشاعه جغرافیایی مهدویت گامی اساسی در راهبردهای رسانهای است. مهدویت برای رسانهای شدن ضرورت دارد که عناصرجغرافیای زبان، ابزارها و نهادهای رسانهای، مخاطبگزینی رسانهای و محصولات رسانهای را فراهم نماید. برای مقابله با مهدویتستیزی رسانهای باید چهار مرحله چرخهای رصد، نقد، پاسخ و بازتاب را طی نمود.<br /> <br /> <br /> مشرق موعود۲۴۲۳-۷۶۶۳41620101222---نقش معناشناسی «دجال» در رسالت رسانۀ زمینهساز2754126866FAحامد پوررستمیJournal Article20210222----آخرالزمان عصری است که جولان جریانات شیطانی به اوج خود میرسد. برحسب منابع روایی، موضوع دجال یکی از آن تحرکات شیطانی مرموز و مزور است. نوع رسالت رسانۀ زمینهساز در رویارویی با آن منوط به تصویری است که از آن ترسیم میشود. در صورت رویکرد فردشناسانه به دجال، رسالت رسانۀ زمینهساز، تنها رسالتی تنذیری و هشداری خواهد بود که جامعه را نسبت به فردی خطرناک به نام دجال هشدار میدهد. چنین رسانهای، «امروز» دیگر خود را درگیر با دجال نمیبیند، بلکه در انتظار حوادث «فردا» است. اما در صورت رویکرد جریانشناسانه به دجال، دیگر رسالت رسانۀ زمینهساز در برابر شخص دجال نیست، بلکه در برابر پدیدهای به نام دجالیسم است که سازمانیافته و سیستماتیک اهداف و نقشههای شوم خود را برنامهریزی میکند. در این صورت، رسالت رسانۀ زمینهساز، رسالتی منفعلانه و تنذیری نسبت به «فردا» نیست، بلکه فعالانه و درگیرانه نسبت به «امروز» ارزیابی میشود. البته رویکرد جعلی نگریستن به روایات دجال نیز هست که رسالت رسانۀ زمینهساز را به سوی رسالتی خاموش و مسکوت سوق خواهد داد. به نظر میرسد رویکرد جریانشناسانه به دجال، رسالت سنگینتری را بر دوش رسانۀ زمینهساز مینهد که تبیین بیشتری را میطلبد. در هژمونی و جریان دجالیسم، دستکم دو گروه وجود دارد که رسالت رسانۀ زمینهساز در رویارویی با آنها یکسان نیست:<br />1. گروه رهبران و سران جریان دجالیسم؛<br />2. گروه پیروان و فریب خوردگان جریان دجالیسم.<br />در یک تقسیمبندی میتوان این رسالت را در مقابل سران دجالیسم، سیاستی جهادی و سلبی (با دو راهکار «نقد و به چالش کشاندن تفکرات» و «افشای نقشها و نقشهها») و در مقابل پیروان فریبخورده پدیده دجالیسم، سیاستی ارشادی و ایجابی (با دو راهکار «تبیین مبانی و مواد معرفتی» و «نمایاندن کارکردهای دکترین مهدویت») ارزیابی نمود تا در نهایت، رسانهای کارآمد و قویم بتواند با معرفتبخشی و بیداری عمومی در جهان، زمینهها را برای اقامه حکومت ولایی به رهبری امام عصر4 فراهم نماید.مشرق موعود۲۴۲۳-۷۶۶۳41620101222---ظرفیتها و محدودیتهای رسانه در جامعه و دولت زمینهساز ظهور منجی موعود5580126867FAسیدمحمد مرتضویJournal Article20210222---از جمله تحولات جهانی که بر اساس متون دینی باید رخ دهد، قیام جهانی امام عصر4 است. بر اساس اندیشه دینی، هیچ تحولی در جامعه بشری رخ نمیدهد، مگر آنکه ابتدا تحولی در انسانها ایجاد گردد. از طرفی بر اساس نظر دانشمندان علوم اجتماعی، خاستگاه تحولات اجتماعی رسانههای ارتباط جمعی هستند. از اینرو برای ایجاد آمادگی در انسانها و مشارکت آنان در قیام جهانی حضرت مهدی4 نیازمند بهکارگیری رسانههای ارتباط جمعی هستیم. با این حال، پرسش اساسی این است که ظرفیتها و محدودیتهای این رسانهها چیست؟<br />مقاله حاضر با بررسی ابعاد سختافزاری و نرمافزاری رسانههای ارتباط جمعی و ظرفیتها و محدودیتهای آنها به این نتیجه رسیده است که نمیتوان در راستای تحول جهانی قیام حضرت مهدی4 به آنها امیدی بست، ولی با توجه به تعریف رسانه که عبارت است از هر پدیدهای که عامل انتقال فکر و فرهنگ باشد، در جهان اسلام رسانههای مغقول شدهای وجود دارد که در صورت بهرهبرداری درست، بسیار کارآمدتر از رسانههای موجود هستند. این رسانهها در سه بخش مراسم (مانند حج، نماز، عیدفطر، نماز جماعت، جلسات مذهبی)، اماکن (مانند کعبه، مشاهد و مساجد) و مناسبتها مانند عاشورا، اربعین، فاطمیه، شهادتها و ولادتها) بررسی و ظرفیتها و محدودیتهای هر یک مشخص شده است.مشرق موعود۲۴۲۳-۷۶۶۳41620101222---غرب، رسانه و سازۀ معنایی انتظار در روابط بینالملل؛ گفتاری در موانع و آسیبهای زمینهسازی در عرصۀ رسانه8190126868FAفاطمه جعفریکارشناس ارشد فلسفهمریم خوشدل روحانیاستادیار گروه فلسفه دانشگاه زنجان.Journal Article20210222---از آنجا که بین نظام جمهوری اسلامی ایران، اندیشۀ انتظار و زمینهسازی ظهور، ارتباطی محکم برقرار است، مفهوم شیعی انتظار در زمان حاضر به همراه خود، پژواکهایی در عرصۀ روابط بینالمللی داشته است. از اینرو مسئلۀ زمینهسازی به عنوان سازه[1]ای معنایی در موازات سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مورد توجه قرار گرفته است. در بعد رسانهای، اعتقاد به اندیشۀ انتظار و توجه به زمینهسازی در جهت ظهور امام زمان4 دستمایۀ خوانشهایی قرار گرفته است که بر اساس آنها، این اندیشه محرکه و موجبۀ ایدئولوژیک نظام جمهوری اسلامی ایران در پیگیری سیاست خارجی است که پیامدی جز متزلزل کردن به اصطلاح امنیت بینالمللی نخواهد داشت. بدین منظور، با ارائۀ تفاسیری مکانیکی از انتظار و مسئلۀ زمینهسازی در سطح رسانهای، تفسیری کژدیسه[2] از این مفاهیم القا میگردد، به نحوی که انتظار و زمینهسازی به عنوان سازههای معنایی متداول در سطح جهانی، با تروریسم، تلاش برای دستیابی به سلاحهای کشتار جمعی و... به یادآورندۀ هرگونه اقدام وحشتانگیز در نظر آورده شود. هدف این نوشتار، تبیین نحوۀ این سوءاستفاده و امکان تصحیح این فهم کژدیسه از سازههای معنایی انتظار و زمینهسازی در فضای رسانهای و سیاسی بینالمللی است.<br /> <br /><br clear="all" /><br /><br />[1]. construction.<br /><br /><br />[2]. distorted.مشرق موعود۲۴۲۳-۷۶۶۳41620101222---جهانیشدن و فرهنگ مهدویت از دیدگاه آیات قرآن کریم و روایات اسلامی91116126869FAحسین خنیفرJournal Article20210222-----امروزه دنیا شاهد تحولات و دگرگونیهای گسترده و شگفتآوری در عرصه اقتصاد، ارتباطات، فرهنگ، سیاست، معاهدات و امور بینالملل در راستای جهانی شدن است. به علت وقوع این تغییرات و تحولات گسترده در جهان و اهمیت موضوع جهانی شدن، نمیتوان آن را نادیده گرفت و از بحث و گفتوگو درباره آن چشم پوشید. واقعبینی آگاهانه نسبت به ابعاد گوناگون و پیچیده جهانی شدن، شناخت وضع موجود، درک کاستیها و ناکارآمدیهای آن، بهکارگیری مواضع سنجیده و برخورد آگاهانه و فعال در برابر آن، نیازمند شناخت عمیق و همهسویه آن است.<br />در جهان معاصر، مدعیان و نظریهپردازان جهانی شدن رو به فزونی نهادهاند. شیعه نیز با ارائه نظریه «حکومت جهانی حضرت مهدی4» در طول قرنها و سالهای متمادی، داعیهدار اصلی جهانشمولی در عرصههای فرهنگی، سیاسی و... بوده است؛ زیرا در اسلام، بهویژه در مکتب تشیع، توجه به آینده و تشکیل حکومت جهانی واحد بر اساس قسط و عدل و تحت رهبری امام معصوم، جایگاهی ویژه دارد. این مسئله در تاریخ اسلام، به نام مهدویت مطرح شده است. این اعتقاد از توانمندترین عوامل رشد و بالندگی جامعه اسلامی است و بقای اسلام و شیعه در گرو این حقیقت بزرگ است.<br />از اینرو در این نوشتار برآنیم از بحثهای مطرح در زمینه جهانی شدن، ضمن ارائه چشماندازی از آن، پلی برای فهم و درک حکومت جهانی مهدوی بزنیم و بررسی کنیم که جهانی شدن با آن حکومت عدل جهانی حضرت مهدی4 که در آیات قرآن کریم و روایات اسلامی بارها و بارها با عناوین مختلف به آن اشاره شده است، چه وجه اشتراک و امتیازاتی دارد.مشرق موعود۲۴۲۳-۷۶۶۳41620101222---ارزشهای خبری در حاکمیت موعود117134126871FAعلی حاج محمدیJournal Article20210222----این نوشتار به بررسی تطبیقی مدل ارزشهای خبری گالتونگ و روگ و مدل ارزشهای خبری در حاکمیت موعود4 میپردازد. نخست، دو کارکرد راهبردی خبر و خبررسانی در اسلام را تبیین کرده و بیان میکند که از جمله مهمترین نقشهای خبررسانی در اسلام، یکی مبارزه با انحراف، و دیگری آفرینش و تقویت ارزشهایی است که برآیند آنها فرهنگ جامعه عدل کل را شکل میدهد.<br />پس از تبیین کارکردهای راهبردی خبر و رسانه از نظر اسلام، به مقایسه تطبیقی میان نظریه ارزش شناختی گالتونگ و روگ و نظریه موعود پرداخته و توضیح میدهد که نظام ارزش شناختی موعود از مجموع دوازده ارزش خبری مطرح شده توسط این دو اندیشمند غربی (هشت ارزش عمومی و چهار ارزش اختصاصی)، برخی را تأیید میکند و برخی دیگر را کنار میزند. از چگونگی این پذیرش یا عدم پذیرش نیز سخن گفته شده و فلسفه نهفته در برخی ارزشهای خبری نقد گردیده است.<br /> مشرق موعود۲۴۲۳-۷۶۶۳41620101222--بررسی مؤلفه غایتشناختی الگوی هنجاری رسانههای جدید اسلامی تحلیلی بر تأثیر نگاه مهدوی در ترسیم الگوی رسانه مطلوب اسلامی126872FAناصر باهنرJournal Article20210222--مقاله پیش رو در تلاش است تا ابعاد جدیدی از نظریه هنجاری رسانه اسلامی را بگشاید. مولفة غایتشناسی یکی از تمایزات اساسی در میان نظریات محسوب میشود. البته هرچند یافتن و بحث پیرامون این مؤلفه سخت و مشکل مینماید، اما محقق با غور در میان منابع و متون اسلامی به ویژگیهایی دست یافته که در رویکردی همگرا به آینده رسانه، مناسب جهت سیاستگذاری رسانه به سوی الگوی آرمانی به شمار خواهد آمد و در نهایت، آن را به صورت نموداری جدید از ویژگیها و تمایزات ارائه میدهد که تفاوت اساسی با سایر ویژگیهای این مؤلفه نظریات هنجاری دارد.<br />این مؤلفهها را میتوان در قالب عدالت رسانهای، روش سیاستگذاری علوی در رسانه، تجلی وجه حضور امام، مالکان رسانه؛ متقین و مستضعفین، و در نهایت اهداف و جهتگیری بر اساس دانش و حکمت تبیین نمود.<br />