مشرق موعود۲۴۲۳-۷۶۶۳62420121221---کارکردهای نشانههای ظهور524127519FAنصرتالله آیتیJournal Article20210301---در میان مجموعه روایات مهدوی، روایات نشانههای ظهور از پرتعدادترین روایات به شمار میروند. صدور این حجم وسیع از روایات، منشأ طرح این پرسش میشود که پیشوایان معصوم از طرح بحث نشانههای ظهور چه اهدافی داشتهاند؟ در پاسخ به این پرسش میتوان از دشواریهای عصر غیبت که طبیعتاً از نظر پیشوایان معصوم دور نبوده کمک گرفت. در عصر غیبت، جامعۀ شیعه با دشواریهای متعددی همچون طولانی شدن دوران غیبت، غفلت، مدعیان دروغین، قیامهای باطل و دشواری شناسایی امام مهدی4 در هنگام ظهور روبهروست. بر این اساس، حل این دشواریها میتواند مقاصد پیشوایان معصوم از طرح بحث نشانههای ظهور باشد و نشانههای ظهور میتوانند کارکردهای ایجابی و سلبی داشته باشند. در کارکرد ایجابی میتوانند باعث امیدبخشی، غفلتزدایی و شناخت امام مهدی4 شوند و در کارکرد سلبی میتوانند معیاری برای شناسایی قیامهای باطل و مدعیان دروغین باشند.مشرق موعود۲۴۲۳-۷۶۶۳62420121221--آموزههای مهدویت در کلام رسول خدا2445127520FAامیر غنویJournal Article20210301---نگاه به آینده و ارائۀ تصویری امیدساز و هولانگیز از آن، امری است که در سخنان رسولخدا6 به روشنی میتوان دید. اما بررسی دقیقتر آموزشهای آن حضرت به تأمل در سخنانی نیاز دارد که بر مخاطبان خود القا کرده است. وصول به این سخنان، با توجه مشکلات در تدوین حدیث بهویژه در منابع اهلسنت، کاری دشوار است که جز بر اهل تحقیق مقدور نیست. در چنین تحقیقی باید هم به بررسی اعتبار و تهذیب مصادر پرداخت و هم بررسی اسناد را جدی گرفت.<br />اگرچه رسول6 برای اکمال دین و تبیین همۀ معارف قرآنی به تمامی ابعاد بحث مهدویت توجه داشته است، اما تکرارها و تأکیدهای آن حضرت نشان از آن دارد که برخی محورهای مباحث مهدوی بیشتر مورد توجه بوده که حاکی از نیاز بیشتر مخاطبان در تبیین این قسم از آموزههاست. مهمترین این محورها عبارتند از: معرفی مهدی4 و اینکه او از اهلبیت پیامبر است، سیره و رفتار او همانند رسول خدا6 خواهد بود، غیبتهایی خواهد داشت و مؤمنان به سبب این غیبتها دچار مشکلاتی خواهند شد، مؤمنان صبور در غیبت جایگاهی بلندتر از یاران عصر حضور دارند، ظهور پس از یأس و غلبۀ فساد رخ خواهد داد.مشرق موعود۲۴۲۳-۷۶۶۳62420121221---ویژگیهای هنر زمینهساز4564127521FAهادی صادقیJournal Article20210301---در این نوشتار تعاریف هنر، زیبایی، خیال و فرآیند تخیل بیان شده است. مباحثی دربارۀ هنر آسمانی و نقش هنرمند در پالایش هنر و تأثیر روح هنرمند و ارتباط آن با عوالم خیال و بهرهگیری از فاعلیت اولیای الهی، نقش اخلاق در هنر و پاکسازی قوۀ خیال، جایگاه نظارتهای بیرونی و درونی و ابعاد زمینهساز هنر برای ظهور دولت مهدوی از جمله مباحثی است که به آنها پرداخته میشود.<br />هنر از ابعاد گوناگونی زمینهساز ظهور میشود که در این نوشتار پنج بعد آن مورد بحث واقع شده است: 1. فاعلیت هر انسان در پرتو فاعلیت ولیّ او؛ <br />2. تأثیر باورها و ارزشهای هر فرد بر هنر او؛ 3. نقش اخلاق در پالایش روح و خیال هنرمند؛ 4. وجود عنصری از لطافت در هنر و زیبایی؛ 5. بهرهگیری هنر از توصیف خیالانگیز و اعجابآفرین در ترویج فرهنگ مهدوی.مشرق موعود۲۴۲۳-۷۶۶۳62420121221---خاتمیت مبنای کلامی مهدویت6586127522FAحسین الهینژادJournal Article20210301---نوشتار پیش رو به دو موضوع خاتمیت و مهدویت و نسبت میان آن دو میپردازد. مطلع بحث با مقدمهای آغاز شده و بعد از بیان مقدمه، به مفهومشناسی خاتمیت مبادرت میشود. از آنجایی که مقولۀ خاتمیت دارای اجزای تحلیلیه نظیر جامعیت، جاودانگی، جهانی و کمال بوده و همیشه تبیین کل، متفرع بر تبیین اجزاء است، از اینرو پیش از آنکه به رابطۀ میان خاتمیت و مهدویت پرداخته شود، به تبیین اجزای تحلیلیۀ خاتمیت و کیفیت رابطۀ آنها با مهدویت مبادرت میشود. در فرایند بحث به بیان تلازم و ترابط میان باورداشت خاتمیت و مهدویت پرداخته شده و جهت تبیین این تلازم و ترابط، گزینههای چهارگانهای مانند «خاتمیت، علّت فاعلی مهدویت»، «مهدویت، علّت غایی خاتمیت»، «خاتمیت، علّت عینی مهدویت» و «مهدویت، علّت علمی خاتمیت» را پیش کشیده و با نگاه تفصیلی به تحلیل هر یک از آنها میپردازیم.مشرق موعود۲۴۲۳-۷۶۶۳62420121221--حاکمیت دین اسلام در قرآن87106127523FAعلیرضا فخاریJournal Article20210301---اندیشۀ تشکیل حاکمیت جهانی از گزینههایی است که همۀ شرایع درصدد تبیین اصول و ساختار آن بوده و به صورت جدی بر روی آن فعالیت میکنند و رشد و تسریع روزافزون ارتباطات، چنین امری را به یک موضوع جدّی و ضروری تبدیل کرده است. دین اسلام تنها دینی است که توحید واقعی و حقیقی را تبلیغ میکند، در حالی که یهودیت با تحریف و تغییر احکام شریعت حضرت موسی7 و مسیحیت نیز با ترک شریعت حضرت عیسی7 از توحید دور افتاده و در ردیف مشرکان درآمدهاند، در نتیجه از ادارۀ زندگی فردی و اجتماعی انسان عاجز هستند. دین اسلام به عنوان آخرین دین الهی، ضمن تصدیق تورات و انجیل اصلی، ناسخ احکام و آموزههای آنها بوده و برخی را حذف و برخی دیگر را تکمیل نموده است و در واقع ظرفیت اعتبار شرایع دیگر با ظهور اسلام پایان پذیرفته و دین اسلام تنها دینی است که میتواند در تمام جهان حاکم شده و زندگی انسان را در همۀ ابعاد اداره کند.مشرق موعود۲۴۲۳-۷۶۶۳62420210301---تحلیل محتوای کتابهای درسی دورۀ ابتدایی به لحاظ میزان توجه به مباحث مهدویت107132127524FAرضا جعفری هرندیJournal Article20210301---هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل میزان توجه به مباحث مهدویت در کتابهای درسی دورۀ ابتدایی است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع تحلیل محتواست و رویکرد پژوهش، کاربردی است. جامعۀ پژوهش، کتابهای درسی دورۀ ابتدایی را دربر میگیرد که در سال 1389 چاپ شده و سه عنوان «هدیههای آسمانی»، «بخوانیم» و «تعلیمات اجتماعی» با 12 جلد به صورت هدفمند در نمونه قرار گرفتهاند. ابزار اندازهگیری چکلیست تحلیل محتوای محقق ساخته بوده و نتایج پژوهش با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتهاند. عمدهترین نتایج پژوهش بیانگر آن است که در مجموع 607 مرتبه به محورها و مؤلفههای مفهومی مرتبط با مهدویت توجه شده است. میزان آن در کتابهای بخوانیم (فارسی)، هدیههای آسمانی و تعلیمات اجتماعی، به ترتیب 263، 252 و 92 مرتبه است. همچنین بیشترین توجه به محور، گفتار، رفتار، سیره، کلاس پنجم و کتاب هدیههای آسمانی پنجم شده و کمترین توجه به محور، ظهور و اتفاقات بعد از آن، کلاس اول ابتدایی و کتاب تعلیمات اجتماعی چهارم ابتدایی صورت گرفته است.مشرق موعود۲۴۲۳-۷۶۶۳62420121221--چگونگی طرح وکلا در منابع امامی دورۀ غیبت صغرا127525FAنعمتالله صفری فروشانیJournal Article20210301---با بررسی منابع شیعی عصر غیبت صغرا، درمییابیم که این دسته از منابع، نسبت به شبکۀ وکالت و خصوصاً وکلای اربعه توجه ویژهای نداشتهاند و در موارد بسیاری حتی نامی از وکلا به میان نیاوردهاند. شاید این امر، برآمده از فضای سیاسی آن عصر باشد؛ جوّی که به شدت علیه شیعیان غلیان پیدا کرده بود و حکومت عباسی را علیه شیعیان تحریک میکرد. از جمله عوامل تحریککننده میتوان به قیام صاحب زنج، قرامطه، تشکیل حکومتهای شیعی علویان در طبرستان و فاطمیان در مصر اشاره کرد. این عوامل سبب شد که عالمان امامی آن عصر مجبور به استفاده از راهکار تقیه شوند، به طوری که این پدیده حتی در منابع امامی آن دوره و تعاملات بین وکلا و علمای امامی نیز اثر گذاشت. از اینرو شایسته است نخست تاریخچهای از سازمان وکالت ارائه شود، سپس فضای سیاسی عصر غیبت صغرا ترسیم گردد، آنگاه منابع امامی آن دوره جداگانه مورد بررسی قرار گیرد. در پایان به این نتیجه اشاره میشود که منابع امامی توجه بسیار اندکی به سازمان وکالت داشتهاند که این امر متأثر از فضای تقیۀ حاکم بر آن دوره بوده است؛ فرضیهای که نویسندۀ این پژوهش، میکوشد آن را اثبات کند.