پژوهشگر مؤسسه آینده روشن (پژوهشکده مهدویت) قم، ایران
چکیده
روایتی درباره وصیت شب رحلت پیامبر در کتاب الغیبة طوسی وارد شده است و احمدبن اسماعیل بصری با تمسّک به آن، ادعای «وصایت» کرده و با این ادعا که اصل در راوی مسلمان بر عدالت است مگر خلافش ثابت شود، مدعی صحت سند حدیث وصیت شده است. بر همین اساس در نوشته حاضر که در آن جمعآوری دادهها به صورت کتابخانهای بوده و تحقیق به گونه توصیفی تحلیلی انجام شده است، درباره سه مسئله بحث شده که عبارتند از: 1. بررسی قول به اصالة العدالة در رجال؛ 2. بررسی نسبت قول به اصالة العدالة در شاهد به برخی از بزرگان شیعه؛ 3. بررسی نسبت قول به اصالة العدالة در راوی به برخی از بزرگان شیعه. براساس یافتهها دراین تحقیق، اصالة العدالة در سه مسئله یاد شده نه تنها از برخی آیهها و روایتها و اجماع و سیره نبوی قابل استفاده نیست، بلکه طبق ادله یاد شده و برخی ادله عقلائی، اصل اولی در هر مسلمانی عدم اطلاع از فسق و عدالت اوست تا اینکه یکی از این دو با دلیل ثابت شود. در نتیجه اصالة العدالة در هیچ کدام از سه مسئله مورد بحث قابل اثبات نبوده و توقف قول تحقیق است تا هر یک از فسق یا عدالت ثابت گردد.