بررسی فقهی قیام ضد ظلم و فساد قبل از ظهور حضرت حجت؟عج؟

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مدرس درس خارج حوزه علمیه قم و دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم

چکیده

در کتاب‌های حدیثی امامیه روایاتی وجود دارد که ظاهر ابتدایی آن مبغوضیت قیام قبل از ظهور حضرت حجت؟عج؟ است. گاهی اوقات برخی افراد غیرکارشناس و ناآشنا با اصول و مبانی دین مقدس اسلام، برداشت درستی از این روایات نداشته و تصور می‌کنند که هرگونه اقدام به منظور اصلاح جامعه یا نظام سیاسی آن جایز نیست و شیعیان در عصر غیبت نه نسبت به دستوراتی که به گونه‌ای با اصلاح امور جامعه مرتبط است _ نظیر امر به معروف و نهی از منکر _ وظیفه‌ای دارند نه نسبت به زمینه‌سازی برای ظهور.
گاهی هم فرصت‌طلبان از این روایات در جهت مقاصد باطل خود استفاده می‌کنند. به نظر نگارنده این روایات از زمره متشابهات است و باید در پرتو اصول و مبانی محکم تفسیر شوند؛ همان‌طور که امامان اهل‌بیت؟عهم؟ بدان راهنمایی کرده‌اند. در این مقاله روایاتی که تصور می‌شود با این مسئله ارتباط دارد به هشت دسته تقسیم شده و با بررسی کارشناسی مشخص گردید که تنها ظاهر ابتدایی یک دسته از این روایات موهم چنین برداشت اشتباهی است و این ظهور ابتدایی با مراجعه به ادله محکم قطعی از بین می‌رود؛ افزون بر این‌که نسبت به صدور هیچ یک از روایات این دسته از امام معصوم؟عهم؟ اطمینانی وجود ندارد.

کلیدواژه‌ها