1
سطح چهار حوزه علمیه قم و پژوهشگر پژوهشکده مهدویت و موعودگرایی
2
دانشیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه آیتالله حائری میبد.
چکیده
تأویل در آموزه مهدویت از مهمترین ترفندهای فرقههای انحرافی به شمار میرود. تأویل که کشف معانی باطنی و غیرظاهر از نصوص دینی است دارای ظرفیتی است که بهرهگیری از مفاهیم دینی را گسترش میدهد و از این رو مورد توجه بسیاری از فرقهها قرار گرفته است. از آنجا که تأویلات فرقهها بدون ضابطه و در راستای اهداف فرقهای صورت میگیرد؛ مایه بسیاری از مشکلات و انحرافات شده است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی به پیامدها و آثار تأویلگرایی فرقههای انحرافی در موضوع مهدویت میپردازد. نتایج تحقیق از تقسیم پیامدهای تأویل فرقهها در دو بخش پیامدهای درونی و در اندیشه فرقهها و پیامدهای بیرونی مربوط به اجتماع سخن میگوید. تأویل در حوزه نخست، باعث گرایشات انسانخدایی در اندیشه منجی، نفی شریعت و درهم ریختن نظام معرفتی امامت و مهدویت شده است و در دومین حوزه، القای شک و تردید در باورداشت مهدویت، بسترسازی برای پیدایش ادعاهای جدید، فرقهسازیهای چندگانه و بسط اباحیگری در جامعه را در پی داشته است.