اعتبارسنجی روایات اقتدای مسیح به مهدی در منابع روایی اهل‌سنت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌پژوه سطح چهار مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم

2 استادیار و مدیر گروه مهدویت پژوهشگاه بین‌المللی جامعة المصطفی قم.

چکیده

داده‌های روایی متعددی از منابع شیعه و اهل‌سنت بر اقتدای مسیح به امام مهدی4 دلالت می‌کنند و پذیرش مفاد آن‌ها پیامدهای مهمی در زمینه‌های گوناگون به‌ویژه در عرصه علم کلام خواهد داشت؛ ازجمله اقتدای یک نبی اولوالعزم بر امام و وصی پیامبر خاتم6، افضلیت امام بر نبی و... که این پیامدهای کلامی تنها با مبانی امامت در مذهب شیعه سازگار بوده و با مبانی کلامی اهل‌سنت در تعارض خواهد بود؛ بنابراین باید این روایات، ازنظر سند و دلالت مورد ارزیابی علمی قرار گیرند تا ادعای فوق ارزش علمی بیابد؛ مقاله حاضر به‌دور از هرگونه تعصب مذهبی و با رعایت انصاف علمی، با مراجعه به منابع اصلی روایی و رجالی اهل‌سنت، پس از ارزیابی سند و دلالت روایات مذکور چنین نتیجه‌گیری شده است که از بین شش روایت موجود در منابع اهل‌سنت ازنظر دلالت، همگی بر اقتدای موردنظر دلالتی روشن دارند و ازنظر سند تنها دو روایت صحیح بخاری از ابوهریره و روایت مسند احمد از جابر صحیح السند هستند و چهار روایت دیگر از اشکالاتی نظیر عدم اتصال و مجهول یا ضعیف بودن برخی راویان رنج می‌برند؛ ولی درعین‌حال با توجه به مجموعه‌ای از قرائن، همه آن‌ها معتبر هستند و بعید نیست که با توجه به مجموع منابع شیعه و اهل‌سنت، تواتر معنوی اقتدای مذکور به اثبات برسد.

کلیدواژه‌ها