کارکرد مهدویت در اصلاح و تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی

در تبیین کارکردی اندیشه مهدویت، می‌توان به کارکردهای آن در تغییر و اصلاح رفتارهای فردی و اجتماعی اشاره نمود و آن را یکی از کارکردهای مهم آن بر شمرد. زیرا اندیشه مهدویت مبتنی بر مبانی کلامی متقنی است‌که بر اساس آن مبانی می‌تواند ارزش‌هایی را به‌وجود ‌آورد و به تبع آن، هنجارها، رفتارها و کنش‌هایی را ایجاد ‌کند که در اصلاح و تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی تأثیرگذار باشند و متناسب با آن رفتارهای مناسب فردی و اجتماعی را شکل دهند. کنش‌ها و رفتارها یکی از لایه‌های مهم و تأثیرگذار فرهنگ به‌حساب می‌آیند. در حقیقت کنش‌ها و رفتارهای هنجاری، برآمده از بینش‌ها و ارزش‌ها و بازتاب آن‌ها هستند. اندیشه مهدویت در سه سطح در تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی کاربرد دارد:  الف) در سطح برون دینی با تأکید بر منجی‌باوری؛ با این رویکرد برای شکل‌گیری و تغییر و اصلاح رفتار فردی و اجتماعی، باور به منجی موعود پیشنهاد می‌شود و در این زمینه از راهکارهایی چون: تکیه بر باور مشترک بین الادیانی؛ هویت و ارزش‌ها و هنجارهای مشترک بین پیروان ادیان و مذاهب، برخوردار است؛ ب) در سطح درون دینی با تأکید بر ایده مشترک مذاهب اسلامی در باور به مهدویت؛ با این نگاه برای تغییر و اصلاح رفتار فردی و اجتماعی، عنصر انتظار از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این باره راهکارهایی چون: رفتار مبتنی بر امید؛ تعهد و مسؤلیت؛ ایمان و تقوا و اصلاح و تغییر رفتار بر محور صبر و پایداری پیشنهاد می‌شود؛ ج) در سطح درون مذهبی با تأکید بر اندیشه ولایت و امامت؛ با این رویکرد برای تغییر و اصلاح رفتار فردی و اجتماعی، باور و یقین به وجود حجت خدا در زمین مد نظر است و در این زمینه از راهکارهایی چون: تغییر و اصلاح رفتارهای فردی و اجتماعی مبتنی بر باور به آموزه امامت، مبتنی بر محور نظارت امام مهدی4 بر زندگی، شکل‌گیری رفتارهای فردی و اجتماعی بر محور ویژگی‌های زمینه‌سازان ظهور و... را دربر دارد.