ستادیار و عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قم.
چکیده
انتظار موعود براساس پیشبینیهای متون دینی، در همه ادیان وجود دارد. یهود نیز از این قاعده مستثنا نیست. تنخ (کتاب مقدس یهود) و تلمود، وعده ظهور شهریاری از نسل داوود را با شرایطی مطرح میکند. در فلسفه و عرفان یهودی نیز این شیوه ادامه مییابد. رنج، فساد و سختی، پیش از ماشیح وجود دارد و او پس از ظهور، یهودیان را به اورشلیم برمیگرداند و سپس حکومت عدالت و رحمت ماشیحانی را تشکیل میدهد و همه ملتها تابع او خواهند شد. یهودیان هنوز منتظر این ماشیح هستند. این تفکر، به صهیونیسم دینی معروف است؛ اما ملیگراها و یهودیان ناسیونالیست، درپی تشکیل دولت یهودی پیش از ظهور ماشیح هستند که به آن صهیونیسم سیاسی یهود گویند که تحت تأثیر صهیونیسم مسیحی است. آنان با کمک مسیحیان صهیونیست، دولت یهودی اسرائیل را بنا کردند. ارتباط هرتصل با هرکل در همین راستا معنا مییابد. این نوشتار با بررسی این موارد، نتیجه میگیرد که دولت کنونی یهودی در فلسطین، با دولت موعود ماشیحانی در تورات و تلمود، فاصله دارد و این دولت به تفکرات صهیونیسم مسیحی نزدیک‌تر است تا صهیونیسم دینی توراتی و تلمودی.
