طرح اندیشه مهدویت در کلمات امام عسکری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی قم

چکیده

اندیشه مهدویت، به منزله چراغی فراراه شیعه در عصر غیبت است. افزون بر این، طرح این اندیشه از سوی پیامبر و امامان شیعه، متناسب با شرایط اجتماعی و معضلات پیشاروی بوده است. یافتن اجزای این طرح در کلمات هر یک از معصومان: می‌تواند روشنی‌بخش شرایط و مشکلات عصر صدور باشد و طرح کلی امامان شیعه را برای عصر غیبت مشخص کند.
این پژوهش، برای دستیابی به طرح اندیشه مهدویت، به بررسی مستقیم کلماتی پرداخته که از هر یک از معصومان بر جای مانده است. تحلیل محتوایی این جملات با توجه به شرایط صدور و همچنین دسته‌بندی موضوعی آن‌ها می‌تواند طرح هر امام برای دوره خویش را مشخص کند و در مجموع تصویری از طرح ایشان برای برخورد با شرایط اجتماعی و معضلات هر دوره و نیز طرح کلی آنان برای عصر غیبت را معلوم نماید.
یافته‌های تحقیق در زندگی و کلمات امام عسکری7 نشان می‌دهد دغدغه اصلی آن حضرت، رفع خطر از جان امام مهدی4 و شیعیان و حفظ باورهای مهدوی در عصر پرتلاطم آغاز غیبت بوده است. امام عسکری7 موفق شد از یک‌سو با رفتارهایی پیچیده، تولد امام مهدی4 را از دشمنان پنهان دارد و از دیگر‌سو، این باور را در میان اجتماع شیعه حفظ و تحکیم کند. همچنین سخنان او در ترسیم مشکلات عصر غیبت و راه رهایی از آن، مسیر آینده را برای شیعیان ترسیم کرده است.

کلیدواژه‌ها