1
دکتری تاریخ و تمدن اسلامی و عضو هیئت علمی مؤسسه آینده روشن
2
دانشپژوه سطح سه مرکز تخصصی مهدویت.
چکیده
با غیبت امام دوازدهم و آغاز پدیده غیبت صغرا، نهاد وکالت _ بهخصوص وکلای اربعه _ بیشترین تأثیرگذاری را بر عملکرد امامیه داشتهاند؛ به طوری که این نهاد، بسیاری از مشکلات امامیه را در آن دوره رفع میکرد. این مهم به دنبال اختفا و سپس حبس حسین بن روح نوبختی به عنوان یکی از ارکان وکلای اربعه، سبب مشکلات بسیاری در میان امامیه شد. این جستار به جریان اختفا و حبس وی میپردازد و بررسی خواهد کرد که او چگونه به زندان رفت. همچنین با بررسی زندگی شلمغانی به عنوان یکی از افراد اثرگذار آن دوره، اشاره خواهد شد که وی نمیتوانسته جانشین یا وکیل حسین بن روح باشد. در عین حال توانست برخی از شیعیان را متوجه اندیشههای غالیانه خود کند. در این میان بیشترین نقش به اسکافی داده شده؛ وی که یکی از کارگزاران دستگاه وکالت به شمار میرفت، در دوران حبس حسین بن روح نوبختی، در برخورد با شلمغانی نقشی بسزا داشت و این احتمال وجود دارد که وی جانشین ابنروح در آن سالها بوده است.