1
دکتری کلام اسلام و عضو هئیت علمی مؤسسه آینده روشن
2
دانشجوی سطح چهار مرکز تخصصی کلام اسلامی حوزه علمیه قم.
چکیده
از جمله مهمترین مباحث و اختلافهای بین تشیع و دیگر مذاهب، مسئله ضرورت عقلی وجود امام معصوم بر اساس برهان لطف است. منشأ انکار وجوب لطف بر خداوند و لطف بودن امام، خلط بین لطف مقرب مقسمی و لطف مقرب قسمی است که در ذهن برخی ایجاد اشکال کرده است. در این نوشتار، با مراجعه به کلام علما معنای مورد نظر آنان از لطف، لطف بودن امام و وجوب لطف بررسی شده و آنچه در این مقاله به دست آمده، این است که ایمان و عمل مردم به لطف بستگی دارد و امامت نیز از مصادیق و یا مقدمه لطف به شمار میرود. همچنین غیبت امام یا پیامبر در گذشته نیز بوده است و فرقی بین امام غایب و حاضر نیست. امام غایب هم فواید مختلفی دارد؛ از جمله علم به حفظ شریعت و اینکه اعتقاد به وجود او، از ارکان ایمان است. وجوب لطف بر خداوند هم به معنای این است که ذات خداوند و صفات کمالی خداوند، مقتضی وجوب است، نه اینکه کسی بر خداوند واجب کرده باشد و دلیل این وجوب نیز حکمت وجود، کرم و لزوم تناقض در صفات است.