تاریخ، چیزی جز انعکاس درگیری پایدار و بی‌امان حق و باطل نیست. رویارویی طرفداران این‌دو از سپیده‌دم تاریخ به‌طور پیوسته و در میدان‌های گوناگون حیات، جریان داشته و پیروزی و شکست دست به دست گردیده است. نوشتار حاضر در پی پاسخ به این پرسش کهن بشر به نگارش برآمده است که پیروزمندان و وارثان زمین چه کسانی خواهند بود و وعده استخلاف و وراثت در چه مقطعی از زمان تحقق می‌یابد؟ در این پژوهش _ که به روش تفسیر تطبیقی به تتبع در آیات توارث و مراجعه به دیدگاه‌های مفسران فریقین می‌پردازد _ نگارنده نتیجه می‌گیرد که برخی صاحب‌نظران، وعده توارث را منطبق با سبب نزول آیه و منحصر در مصادیق خاص تفسیر کرده‌اند و برخی دیگر، آیات مربوطه را مشتمل بر یک سنت حتمی و فراگیر الهی دانسته‌اند که در هر منازعه میان متقین و غیرمتقین در طول تاریخ مصادیق متعددی دارد و مصداق اتم و اکمل آن در عصر ظهور حضرت مهدی4 محقق خواهد شد. نقد و بررسی هر دو دیدگاه و در نهایت، تقویت دیدگاه دوم، رسالت این مقاله به شمار می‌آید.
