2
استاد و عضو هیئت علمی گروه جامعهشناسی دانشگاه اصفهان.
3
استادیار و عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی قم.
چکیده
در عصر مدرن، شناخت خطرات احتمالی آینده و راههای وصول به آتیه بهتر در نظر بسیاری از متفکران غربی، نقشی اساسی پیدا کرد و هر یک، وجهی از آینده را عمدتاً با دیدگاههای اومانیستی به نگارش درآوردند که به مرور زمان به چالش کشیده شد. شرایط نوپدید و لذتگرای عصر پستمدرن نیز نامیدی و ناکامی آرمانشهرهای ساخته ذهن روشنفکران غرب را فروننشاند، تا اینکه در دهههای اخیر، سیاستمداران و نویسندگان ملهم از بینش استکبار، مهدویت شیعی برخاسته از گفتمان انقلاب اسلامی را تهدیدی جدی برای منافع آینده مغربزمین قلمداد کردند. این در حالی است که تحولات دنیای معاصر و التزام به خودباوری دینی، بسیاری از اندیشمندان مسلمان را به این سمت و سو رهنمون ساخت که با اتکا به قدرت آموزههای اسلام، نظریاتی مستحکم برای رویکردها، ضرورتها و الزامات جهان کنونی و آینده خلق کنند. از اینرو این نوشتار سعی دارد برای برداشتن گامی هر چند کوچک در راستای مسائل و اهداف بیان شده، مؤلفههای آینده جهان در دعاهای «ندبه»، «افتتاح» و «عهد» را با روش تحلیل محتوای کیفی، استخراج کند.