حوزه علمیه کوفه، بزرگ‌ترین مرکز علمی جهان اسلام در سده‌های اول و دوم هجری، مسقط‌الرأس بسیاری از فرقه‌های کلامی، فقهی و... به شمار می‌آید. با این حال، باید توجه داشت که محور اصلی این حوزه را علما و اندیشه‌ورزان شیعه که بیشتر آنان شاگردان امامان معصوم: بودند، تشکیل می‌دادند. بنابراین، ناگزیر مسئله امامت و به خصوص مهدویت از موضوعات مهم در این حوزه به شمار می‌آید. این اهمیت زمانی بیشتر شد که فرقه‌های متعدد مانند «کیسانیه»، «ناووسیه»، «فطحیه» و «واقفیه» مدعی مهدی‌بودن برخی از امامان یا فرزندان ایشان شدند و برای اثبات ادعاهای خود کتاب‌هایی در زمینه مهدویت و غیبت تألیف کردند. علمای بزرگ شیعه نیز برای اثبات اصل مهدویت و ردّ ادعاهای فرقه‌های تازه تأسیس شده، تألیفات متعددی به جای گذاردند. در این مقاله، سعی شده تا ضمن بررسی زمینه‌های تألیف کتاب‌های مرتبط با موضوع مهدویت نام اکثر این تألیفات و نویسندگان آنها به ترتیب تاریخ وفات مؤلفان از پیدایش حوزه کوفه تا آغاز غیبت صغرا، تنظیم و ارائه گردد.
