سوء استفاده فرقه‌های غالی از احادیث نبوی در باب مهدویت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم

چکیده

واکاوی تاثیرات سخنان رسول خدا6 و امامان شیعه7 درباره حضرت مهدی4 در جامعه و سوء استفاده ای که از این پیشگویی‌ها در طول تاریخ اسلام شده، از اهمیت خاصی برخوردار است. این امر می‌تواند موجبات هوشیاری هرچه بیشتر مسلمانان را سبب شود و از فریب خوردن آنان و فرو افتادن ایشان در دام مدعیان مهدویت و غالیان جلوگیری کند. بررسی منابع تاریخی، حدیثی و فرقه شناسی نشان می‌دهد در عصر امامان7 برخی از فرقه‌های غالی با سوء استفاده از سخنان رسول خدا6 و امامان معصوم:، ضمن معرفی خویش و یا رهبران منحرفشان به عنوان مهدی، موجبات شکل گیری و یا تقویت برخی از نحله‌های فکری غالیانه را سبب شده‌اند. در این نوشتار به معرفی این نحله‌های انحرافی که شامل سبائیه، کیسانیه، هاشمیه، مغیریه، بیانیه، منصوریه، باقریه، حربیه، جناحیه و ناووسیه هستند پرداخته شده و تلاش شده این نظریه اثبات شود که این نحله‌های انحرافی در اثبات مهدویت و غیبتِ رهبران خویش، از پیشگویی‌های پیامبر اکرم6 و امامان معصوم: سوء استفاده کرده‌اند و به تقویت باورهای انحرافی و غالیانه خویش پرداخته‌اند.

کلیدواژه‌ها