جریان فکری غلوّ در عصر غیبت صغرا و نقش حضرت حجت در معرفی غالیان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم

چکیده

شناسایی جریان فکری غلوّ در عصر غیبت صغرا به عنوان یکی از جریان‌های منحرف، اهمیتی ویژه دارد. این شناسایی افزون بر آشناسازی افراد با فضای حاکم بر آن دوره، می‌تواند ضمن معرفی غلات، نوع مبارزه حضرت حجت4 با غالیان را به تصویر کشد. بررسی منابع فرقه‌شناختی، حدیثی، تاریخی و... نشان می‌دهد جریان فکری غلوّ _ به عنوان یکی از جریان‌های بسیار خطرناک و آسیب‌رسان _ در عصر غیبت صغرا از گستردگی ویژه‌ای برخوردار بوده است. در این دوره شاهد حضور غالیانی سرشناس همچون محمد بن نصیر نمیری، حسین بن منصور حلاج، محمد بن علی شلمغانی، محمد بن علی بن بلال، احمد بن هلال عبرتایی و باورمندان به تفویض در جامعه هستیم. برخی از غالیان این دوره متأثر از یکی از خطرناک‌ترین غالیان پیشین، یعنی ابوالخطاب بوده‌اند. حضرت حجت4 در قالب توقیع و از طریق نواب و وکلای خویش به معرفی و رسواسازی غالیان این دوره پرداخته و عقاید غالیانۀ آنها را انکار فرموده است.

کلیدواژه‌ها