پاسخ به شبهه‌های احمد کاتب در موضوع احادیث دوازده امام (3)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

از دلایل اثبات تولد و وجود حضرت حجۀ بن الحسن العسکری4 احادیثی است که شیعه و سنّی به تواتر نقل کرده‌اند و بنابر آنها، پیامبر اعظم6 به دوازده نفر بودن جانشینان خود تصریح کرده‌ است. این احادیث را به اختصار احادیث دوازده امام (خلیفه) می‌گویند. البته برخی احادیث اهل تسنّن و اکثر روایات شیعه افزون بر بیان تعداد جانشینان به اسامی، صفات و ویژگی آنان نیز پرداخته‌اند. شناساندن قائم دوازده جانشین و خبر از غیبت ایشان از مهم‌ترین نکات به شمار می‌رود که در این روایات آمده است. این احادیث به دو گونه به تولّد و وجود حضرت حجت4 دلالت می‌کند: یکی به صورت عام یعنی استدلال به همان عدد دوازده که شیعه و سنّی در آن‌باره هم‌نظرند و دیگری با متن یعنی استدلال به نام‌ها، صفت‌ها و ویژگی‌هایی که در متن روایات آمده و امام دوازدهم را که همان قائم4 است، مشخص و معیّن کرده است.
احمد الکاتب که در پی انکار وجود حضرت حجۀ بن الحسن العسکری4 است، شبهاتی دربارۀ احادیث دوازده امام: مطرح کرده است. برخی از شبهه‌های وی در دو شماره پیش بررسی و نقد شد.
خلاصۀ شبهه
1. بزرگان شیعه، در اعتقاد به دوازده امام بر کتاب سلیم بن قیس اعتماد کرده‌اند.
2. کتاب سلیم را دو راوی ضعیف نقل کرده‌اند.
3. شیخ مفید کتاب سلیم را تضعیف کرده است.
4. اشکال‌های زیدیه بر احادیث دوازده امام:.
5. احادیث دوازده امام: دلالتی بر فرزند امام حسن عسکری7 ندارد.
خلاصه پاسخ‌ها
1. این ادعا هم خلاف واقع است؛ زیرا بزرگان شیعه نود در صد روایت دوازده امام را از راه غیر سلیم نقل کرده‌اند؛
2. مؤلّفان شیعه بیش از سی طریق به سلیم دارند که این دو نفر تنها در سه طریق واقعند. لذا نقلشان اثری ندارند؛
3. این برداشتی غلط از کلام ایشان است. تضعیفی که شیخ مفید کرده در مقام هشدار به مردم عادی است، نه تضعیف اصطلاحی؛
4. شیخ صدوق همۀ اشکال‌های زیدیه را پاسخ داده است، اما نویسنده هیچ اشاره‌ای به آنها نکرده است؛
این احادیث به دو گونه بر فرزند امام حسن عسکری7 دلالت دارد: یکی به عموم و دیگری به متن.

کلیدواژه‌ها