استادیار و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم، ایران
چکیده
این پژوهش با روش اجتهادی تلاش دارد آموزه انتظار را از منظر فقهی مورد بررسی قرار دهد و حکم تکلیفی انتظار را بر پایه نصوص دینی بیان کند و با تحلیل دیدگاه و بیایات امام خامنهای حکم شرعی انتظار را از منظر ایشان ذکر نماید. میتوان این تحقیق را تحلیل فقهی و روایی دیدگاه امام خامنهای در مسئله انتظار بهشمار آورد. دستاورد این پژوهش اثبات وجوب انتظار ظهور با ادله عقلی و نقلی است. حکم فقهی انتظار در سه مرحله موضوعشناسی، حکمشناسی و حل تعارض بیان میشود. از نظر موضوعشناسی انتظار دو صورت دارد: حالت نفسانی و عمل. حالت نفسانی انتظار دوگونه است: انتظار قلبی و انتظار انفعالی. عمل نیز سهگونه است: انجام تکالیف شرعی عام، انجام تکالیف شرعی با رویکرد انتظار و اعمال خاص زمینهسازانه. براساس موضوعشناسی یادشده، احکام تکلیفی انتظار عبارت است از: 1. انتظار قلبی یکی از واجبات شرعی بر هر مسلمانی است؛ 2. انتظار انفعالی، انتظار منفی و حرام است؛ 3. انجام تکالیف شرعی عام درحقیقت انتظار نیست و اقتضای مسلمانی است؛ 4و5. انجام تکالیف شرعی با رویکرد انتظار و اعمال خاص زمینهسازانه، وابسته به ظرفیت افراد، نهادها و دولت است و برخی از مراتب آن واجب میباشد.