ابتنای مفهومی منجی‌گرایی شیعی بر معنای زندگی فراطبیعت‌گرایانه الهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

--

چکیده

نوشتار حاضر در پی تدقیق مفهوم­شناسی «منجی­گرایی شیعی» و جایگاه «معنای زندگی فراطبیعت­گرایانه الهی» در معرفت به آن مفهوم است. این پژوهش می­کوشد به روش تحلیل مفاهیم و نگاهی پدیدارشناسانه به این پرسش پاسخ دهد که حقیقت معنای زندگی فراطبیعت­گرایانه الهی چه نقشی در مفهوم «منجی‌گرایی شیعی» دارد؟ در پژوهش حاضر سه اصل «باور به امامت منجی موعود»، «باور به اصل انتظار صحیح ظهور منجی موعود» و «تصور غایت متعالی ظهور منجی» به عنوان داده­هایی به­شمار می­آیند که مفهوم و معنای اساسی منجی­گرایی شیعی را سامان می­دهند، به این معنا که معرفت به حقیقت منجی‌گرایی شیعی بدون کمک باورهای سه­گانه فوق محقّق نمی­شود. اما نکته اساسی این است که هر یک از باورهای سه‌گانه فوق _ به طور مستقلّ _ پیوند وثیقی با معنای زندگی فرد دارند. یعنی در تفکر شیعی هر یک از آنها بدون ارتباط و پیوند با معنای زندگی فراطبیعت­گرایانه الهی ماهیتی ندارند. در مجموع هدف این پژوهش کمک به تحقّق نظامی منسجم در حوزه مفاهیم معطوف به اندیشه مهدویت است. همچنین درک دقیق هر یک از مفاهیم مهدوی و نسبت آنها با دیگر باورهای دینی به برون­رفت از بسیاری چالش‌های حوزه مهدویت کمک می‌کند. نتیجه بحث این است که مفهوم «منجی­گرایی شیعی» بدون «معنای زندگی فراطبیعت‌گرایانه الهی» قابل ادراک نیست و معنای آن سامان نمی­یابد.

کلیدواژه‌ها