مرزشناسی هویتی تفسیر انتظار از نگرگاه کلان جریان‌های فکری و اندیشه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه معارف اسلامی قم، ایران

چکیده

این نوشتار کوششی است در بازنمایی سنخ اندیشه‌ای جریان‌های فکری در تفسیر گفتمان انتظار. آنچه شایان توجه می‌باشد این است که جریان‌های فکری در رویکرد و تفسیر آموزه مهدویت و گفتمان انتظار، با وجود همانندی در برخی موارد، در ذات خود یکی نیستند، بلکه به لحاظ ماهوی و نیز لحاظ جانبی، طیفی از تفسیرهای متفاوت را تشکیل می‌دهند. این نوشتار، خواهد کوشید ضمن ارائه تنوعات تفسیری جریان‌های فکری در رویکرد به آموزه مهدویت چرایی ارائه تصویر متفاوت از آموزه مهدویت را نشان دهد. این مقاله، با روشی توصیفی و تحلیلی می‌کوشد تا با توجه به داده‌های لازم گفتمان انتظار را از دید جریان‌های فکری «تمدن‌گرایان مسلمان»، «تجددگرایان» و «شریعت‌گرایان سنتی» مورد بررسی قرار دهد. نتایج حاصل از تحلیل و ترکیب داده‌های جمع‌آوری شده نشان می‌دهد که آموزه مهدویت بسته به ملاحظاتی چند، از نگرگاه این جریان‌های فکری چه تمایزی دارد. بی‌گمان، موارد پیش‌رو، همه انواع موجود و صور محتمل در تمایزات اندیشه‌ای این جریان‌ها در تفسیر انتظار نیست؛ با مطالعه و تأمل بیشتر در این موضوع، و با ملاحظات مختلف، می‌توان به داده‌های بیشتری دست یافت، یا فرض‌های قابل مطالعۀ زیادتری را در آن اندیشید.

کلیدواژه‌ها