چشم‌انداز حاکمیت مهدوی از منظر حقوق شهروندی و توسعه عدالت(در نهج‌البلاغه و روایات مهدوی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور

چکیده

نوع گفتمان حقوقی حاکم بر دولت‌های قانون‌مدار، نشانگر آرمان‌ها و روح حقوق اساسی آنها است. چنان‌چه در این نوع حکومت‌ها، همۀ نهادهای سیاسی و حاکمیتی، تابع قواعد حقوقی خود هستند که حقوق شهروندی از جمله آنها است. همان‌طور که خواهد آمد، در نظام حقوقی حاکمیت مهدوی از اهمیت خاصی برخوردار است و جزء حقوق ذاتی و فطری انسان‌ها محسوب شده و ریشه در کرامت انسان‌ها داشته و بر دیگر هویت‌های اجتماعی انسانی برتری دارد. چراکه از سرشت و فطرت وجودی انسان نشات یافته و در جان آدمی نشسته و نه این‌که صرفاً یک امر اعتباری و یا مبتنی بر قرارداد باشد. در این نظام حقوقی، به مؤلفه‌هایی چون توسعه عدالت و مساوات و آزادی‌های فردی و اجتماعی و به اصطلاح حقوق شهروندی، توجه ویژه می‌شود و همگان در پرتو عقل وحیانی و بینش ربانی امام مهدی؟عج؟، به خصوص افراد بی‌پناه جامعه و یتیمان و طبقات ضعیف از گستره عدالت و احسان نظام حق بنیانش بهره‌مند شده و در عین حال بستری می‌شود برای شکل‌گیری جامعه آرمانی و الهی ونیز توسعه وجودی و تعالی روحی انسان و رشد ذهنی جامعه بشری، برای پذیرش حاکمیت دینی وتحقق حاکمیت وارثان زمین. لازم به ذکر است که حقوق متقابل اساس و شاکله نظام حقوقی، حاکمیت علوی و مهدوی را شکل می‌دهد که در ادامه، به شیوه تحلیلی، توصیفی به ارزیابی آن می‌پردازیم.

کلیدواژه‌ها