1
دانشجوی دکترای گروه علوم قرآن و حدیث،واحد خوی،دانشگاه آزاد اسلامی،خوی،ایران
2
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث،واحد خوی،دانشگاه آزاد اسلامی،خوی،ایران
چکیده
خسف شهر بصره، به عنوان یکی از رویدادهایی که در آخرالزمان رخ میدهد، از روایات مورد توجه محدثان از قرون اولیه صدر اسلام به بعد بوده است. خسف به معنای فرورفتن، تاریکی و ناپدید شدن؛ یکی از نشانههای حتمی ظهور در روایات شمرده شده است. در مورد خسف بصره سه گونه روایت نقل شده است: 1. خسف بصره هم زمان با خسف برخی از شهرهای دیگر؛ 2. خسف بصره به تنهایی؛ 3. غرق شدن شهر بصره در آب. براساس این روایات شهر بصره پس از خسف ویران و نابود میشود. موضوع این روایت نخستین بار در نهج البلاغه آمده است. تعداد قابل توجهی از منابع روایی اهل سنت و برخی از منابع شیعی بدون توجه به معیارهای اعتبارسنجی، این روایات را نقل کردهاند. امروزه نیز برخی درصدد اعتبار سنجی برخی علایم ظهور از جمله خسف بصره برآمدهاند ولی هیچکدام بررسی جامع و کاملی در این زمینه ارائه ندادهاند. این تحقیق درپی پاسخ به این سؤال است که روایات خسف بصره چه مقدار اعتبار داشته و میتوان بر آنها تکیه کرد؟ در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به این مهم پرداخته شده است. ضعف سند از عمده اشکالاتی است که این روایات از آن رنج میبرند. نتایج به دست آمده از بررسی این روایات نشان میدهد بیشتر آنها از نظر سند ضعیف بوده و نمیتوان به آنها استناد کرد.